Stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w (...) decyzją z dnia (...), nr (...) orzekło o stwierdzeniu nieważności decyzji Naczelnika (...) z dnia (...)., w części dotyczącej gruntu stanowiącego aktualnie własność gminy. W uzasadnieniu organ stwierdził, że kwestionowana decyzja została wydana z rażącym naruszeniem art. 7 ust. 2 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze (...). Zdaniem organu nadzoru nie można było przyjąć, że w sprawie zachodziła kolizja pomiędzy przeznaczeniem nieruchomości w Planie Ogólnego Zabudowania (...), zatwierdzonym uchwałą Prezydium (...) Nr (...) z dnia (...)., a korzystaniem z gruntu przez dotychczasowego właściciela, skoro zarówno Archiwum Państwowe (...), jak i Urząd Gminy (...) nie dysponują uwierzytelnioną kopią tegoż planu.
Od powyższej decyzji wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy złożył B. S. - właściciel wykupionego lokalu nr (...), znajdującego się w budynku przy ul.(...). W uzasadnieniu podniósł, że ustalenia organu o braku sprzeczności korzystania z gruntu z przeznaczeniem w planie i przepisami prawa są niezgodne ze stanem faktycznym istniejącym na gruncie, na którym w 1954 r. wybudowano sześciokondygnacyjny budynek wielomieszkaniowy legalnie wykorzystywany przez 50 lat. Zdaniem wnioskodawcy organ nie uwzględnił w sprawie pełnej dokumentacji dotyczącej budowy i użytkowania budynku, która znajduje się w Wydziale Geodezji i Nieruchomości (...) i nie zapewnił mu udziału we wszystkich czynnościach postępowania.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w (...) decyzją z dnia (...), nr (...) utrzymało w mocy własną decyzję z dnia (...).
Po wniesieniu przez B. S. (w miejsce którego wstąpili następcy prawni W. S., H. M., A. S. i R. S.) skargi na ww. decyzję z dnia z dnia (...)., nr (...) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 29 maja 2009 r., sygn. akt I SA/Wa 1326/08 uchylił decyzje organów obu instancji. W ocenie Sądu, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w (...) prawidłowo uznało, że decyzja Naczelnika (...) z dnia (...). rażąco naruszała art. 7 ust. 2 dekretu, choć z innych względów, niż podniesione w uzasadnieniu decyzji nadzorczej.
Sąd zauważył, że decyzja z dnia (...) rozstrzyga o prawach osoby nieżyjącej. S. G. - dawny właściciel gruntu i wnioskodawca, zmarł w dniu (...) (postanowienie Sądu Rejonowego (...) z (...) sygn. Akt (...)). Kolegium pominęło zatem fakt, że kwestionowana w sprawie decyzja z 1975 r., orzekająca o prawach nieistniejącej w sensie faktycznym i prawnym osoby, obciążona jest wadą rażącego naruszenia prawa, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.
Sąd zwrócił jednak uwagę, że organ nadzoru orzekając o nieważności decyzji nie zbadał stanu prawnego gruntu w kontekście ustalenia kręgu stron postępowania mających w sprawie interes prawny (art. 28 k.p.a.) i przesłanki nieodwracalnych skutków prawnych (art. 156 § 2 k.p.a.). Wyjaśnił, że z akt sprawy wynika, że dawna nieruchomość pn.(...), działka nr (...), nr hip. (...) o pow. (...) m2, wchodzi w skład działek nr: 1 część (dr - ul (...)), 19 część (dr - ul.(...)), (...) część (...) część i (...) część (dr - ul.(...)), z czego Kolegium prawidłowo nadzorem objęło grunt znajdujący się na działkach, mających urządzone księgi wieczyste, stanowiących mienie komunalne, tj. działki nr: (...) (grunt zabudowany budynkiem z wykupionymi lokalami) i (...). Z akt sprawy wynika też, że (...) lokali w budynku posadowionym na działce nr (...) zostało sprzedanych. Tymczasem Kolegium w postępowaniu nadzorczym nie wyjaśniło, w jakim trybie poszczególne lokale zostały wykupione, tzn. czy wykup lokali był dwuetapowy (decyzja i umowa), czy tylko na podstawie umowy. W aktach brak dokumentów potwierdzających tytuły prawne do poszczególnych lokali, poza umową sprzedaży B. i M. małż. S. lokalu nr (...). Kolegium pominęło to, że sprzedaż lokalu dokonana na podstawie umowy cywilnoprawnej skutkuje tym, że w części dotyczącej tego lokalu i związanego z nim udziału w gruncie i w częściach wspólnych budynku zachodzą nieodwracalne skutki prawne, których organ administracji nie może odwrócić własnym działaniem, a więc może jedynie stwierdzić wydanie decyzji, w tej części z naruszeniem prawa (art. 158 § 2 k.p.a.).
Konsekwencją braku powyższych ustaleń było to, że Kolegium w postępowaniu nadzorczym zakończonym decyzją z dnia 10 maja 2001 r. pominęło osoby właścicieli wykupionych lokali, a jeżeli chodzi o decyzję z dnia (...), to organ nadzoru uznał za strony postępowania właścicieli wykupionych lokali opierając się tylko na podstawie wykazu sporządzonego przez Kierownika Referatu Opłat Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu (...) z 2000 r., a nie na dokumentacji potwierdzającej tytuł prawny właścicieli do lokali, udziału w gruncie i częściach wspólnych budynku (odpisach z ksiąg wieczystych, umowach sprzedaży, decyzjach zezwalających na sprzedaż).